We komen allemaal wel eens mensen tegen die op het eerste gezicht vriendelijk lijken, maar na een tijdje een nare bijsmaak achterlaten.
Dit komt vaak doordat er een groot verschil is tussen “aardig” zijn en “naardig” zijn.
Hoewel beide gedragingen in eerste instantie beleefd en vriendelijk kunnen overkomen, zijn hun onderliggende motivaties totaal verschillend.
In deze blogpost duiken we dieper in het onderscheid tussen aardig en naardig, en bespreken we hoe je het beste met beide soorten mensen kunt omgaan. We leggen ook uit hoe aardig zijn niet altijd vriendelijk hoeft te betekenen, en dat confrontatie soms juist de meest oprechte vorm van vriendelijkheid kan zijn.
Aardig versus naardig: Wat is het verschil?
Het Engelse onderscheid tussen “kind” en “nice” biedt een goed startpunt. Waar “kind” staat voor echte, oprechte vriendelijkheid, verwijst “nice” vaak naar oppervlakkige vriendelijkheid die misschien meer gericht is op het behouden van sociale normen of het vermijden van confrontatie. In het Nederlands kunnen we dit vertalen naar aardig (authentiek) en naardig (nep). Beide woorden lijken op het eerste gezicht hetzelfde, maar hebben subtiele en belangrijke verschillen.
- Aardig: Echte aardige mensen zijn oprecht en authentiek. Ze hebben je beste belangen op het oog en tonen hun vriendelijkheid zonder bijbedoelingen. Ze geven je eerlijk advies, zelfs als het ongemakkelijk kan zijn. Ze nemen de tijd om te luisteren en zijn aanwezig wanneer je hen nodig hebt, zonder verborgen agenda’s. Hun vriendelijkheid komt voort uit empathie en het verlangen om anderen te helpen.
- Naardig: Aan de andere kant staan naardige mensen, wiens vriendelijkheid oppervlakkig en strategisch is. Ze kunnen vriendelijk lijken, maar hun woorden of daden zijn vaak hol of bedoeld om zichzelf in een goed daglicht te stellen. Dit type persoon gebruikt zogenaamde ‘hemeltergende dooddoeners’ zoals “Vervelend voor je”, “Jammer dat je dat zo voelt”, of “Dat is jouw mening”. Hoewel deze opmerkingen beleefd lijken, zijn ze vaak bedoeld om de ander op een afstand te houden en echte verbinding te vermijden. Naardige mensen zijn vaak nep en meer gefocust op hoe ze overkomen, in plaats van wat ze daadwerkelijk bijdragen aan de interactie.
Hoe herken je aardig en naardig?
Het belangrijkste onderscheid tussen aardig en naardig ligt in authenticiteit. Aardig zijn betekent dat je consistent bent in hoe je met mensen omgaat. Naardig zijn betekent dat je je gedrag aanpast om bepaalde resultaten te behalen of ongemakkelijke confrontaties te vermijden.
Hier zijn een paar signalen om het verschil te herkennen:
- Oprechte steun versus oppervlakkige steun: Echte aardige mensen bieden oprechte steun, zelfs als dat betekent dat ze je moeten confronteren met moeilijke waarheden. Naardige mensen zeggen alleen wat ze denken dat je wilt horen om hun eigen positie te behouden.
- Luisteren versus afwimpelen: Aardige mensen luisteren echt naar je en nemen de tijd om je te begrijpen. Naardige mensen geven vaak standaard reacties, zoals “Vervelend voor je” of “Daar schrik ik van”, zonder zich echt in te leven in wat je zegt. Het voelt vaak alsof ze je afwimpelen in plaats van actief met je mee te denken.
- Empathie versus onverschilligheid: Aardig zijn komt voort uit oprechte empathie. Naardig zijn voelt vaak emotieloos en kan zelfs onverschillig aanvoelen, omdat het meestal om sociaal wenselijk gedrag gaat zonder diepere betrokkenheid.
Aardig hoeft niet altijd vriendelijk te zijn
Een veelvoorkomend misverstand is dat aardig zijn altijd gelijkstaat aan vriendelijk of zachtaardig zijn. In werkelijkheid is dat niet altijd het geval. Aardig zijn gaat namelijk meer over oprechtheid dan over het vermijden van confrontatie of altijd maar beleefd zijn. Soms betekent aardig zijn dat je duidelijk moet zijn, ook al kan dat voor de ander confronterend of ongemakkelijk aanvoelen.
Echte vriendelijkheid houdt in dat je iemand helpt, zelfs als dat betekent dat je hen uit hun comfortzone moet halen. Je kunt bijvoorbeeld een vriend of collega wijzen op een fout of een zorgwekkend gedragspatroon, niet omdat je hen wilt bekritiseren, maar omdat je wilt dat ze groeien of beter worden in wat ze doen. Deze vorm van eerlijkheid kan in eerste instantie niet als “vriendelijk” worden ervaren, omdat het spanning kan veroorzaken, maar het is wel een vorm van aardigheid die op de lange termijn veel waardevoller is.
Aardig door duidelijkheid: De kracht van confronterend zijn
Stel je voor dat een vriend van je een belangrijke presentatie moet geven, maar zijn voorbereiding is duidelijk onder de maat. Als je écht aardig bent, dan zeg je niet “Het komt vast goed, maak je geen zorgen”, terwijl je weet dat hij een slechte indruk zal achterlaten. In plaats daarvan zeg je bijvoorbeeld: “Ik denk dat je hier meer aandacht aan moet besteden, want ik zie dat je niet helemaal voorbereid bent. Dat kan je presentatie in de weg staan.” Dit kan op het moment pijnlijk zijn om te horen, maar je helpt hem daarmee veel meer dan met een vriendelijke maar onoprechte opmerking die de realiteit verdoezelt.
In professionele settings geldt hetzelfde. Stel je voor dat een collega herhaaldelijk deadlines mist of slordig werk inlevert. Een naardig persoon zal misschien niets zeggen om confrontatie te vermijden en het probleem gewoon laten bestaan. Een écht aardig persoon zal daarentegen het gesprek aangaan, eerlijk feedback geven en misschien zelfs kritiek uiten, maar altijd met de intentie om te helpen. Deze aanpak kan oncomfortabel zijn voor de ontvanger, maar uiteindelijk draagt het bij aan hun persoonlijke of professionele groei.
Waarom confronterende duidelijkheid juist aardig is
Duidelijk zijn, zelfs als het confronterend is, is in veel gevallen een teken van respect en betrokkenheid. Wanneer je iemand duidelijke feedback geeft of hen wijst op een fout, laat je zien dat je om hun welzijn of succes geeft. Je hebt immers de tijd en moeite genomen om hen te helpen in plaats van het probleem te negeren. Dit is de essentie van echte vriendelijkheid: bereid zijn om, op een oprechte manier, bij te dragen aan het welzijn van de ander, zelfs als dat tijdelijk ongemak veroorzaakt.
Daarnaast vermijd je met duidelijkheid vaak grotere problemen in de toekomst. Een eerlijk, confronterend gesprek kan iemand behoeden voor grotere misstappen of ongemakken later. Bijvoorbeeld, door een collega nu te corrigeren op een fout, help je hen voorkomen dat ze dezelfde fout maken tijdens een belangrijk project of presentatie. Dit soort eerlijkheid, zelfs als het confronterend is, kan veel leed en misverstanden op de lange termijn voorkomen.
De balans tussen duidelijk en respectvol
Het is natuurlijk wel belangrijk om balans te vinden tussen duidelijkheid en respect. Aardig zijn betekent niet dat je zonder rekening te houden met de gevoelens van anderen alles maar zegt wat je denkt. De manier waarop je confronteert, moet altijd gebaseerd zijn op respect en empathie. Je kunt bijvoorbeeld iets zeggen als: “Ik wil dit zeggen omdat ik denk dat het je kan helpen, en ik wil dat je succesvol bent.” Dit maakt duidelijk dat je intenties positief zijn, zelfs als je boodschap lastig te horen is.
Conclusie
Hoewel aardig en naardig op het eerste gezicht hetzelfde lijken, is het verschil in hun onderliggende motivatie aanzienlijk. Aardige mensen zijn oprecht, authentiek en handelen uit empathie, terwijl naardige mensen oppervlakkig zijn en vooral bezig met hoe ze overkomen. Het herkennen van dit verschil helpt je om beter om te gaan met verschillende persoonlijkheden in je leven. Met aardige mensen kun je bouwen aan sterke, oprechte relaties, terwijl je bij naardige mensen leert om grenzen te stellen en hun gedrag niet te persoonlijk te nemen.
Bovendien hoeft aardig zijn niet altijd vriendelijk of zachtaardig te zijn. Soms betekent het dat je de waarheid moet spreken, zelfs als dat confronterend of ongemakkelijk is. Echte vriendelijkheid kan namelijk betekenen dat je iemand helpt door hen met de realiteit te confronteren, wat hen uiteindelijk meer zal helpen dan oppervlakkige, naardige beleefdheden.