Vind jij het ook moeilijk om liefde, zorg of een complimentje in ontvangst te nemen? Schaam je je stiekem als iemand iets aardigs tegen je zegt of je een cadeautje geeft? Of ben je in staat om oprecht te ontvangen en de verbondenheid met de ander te voelen?
Geven is nobeler dan ontvangen, dat leren we van kinds af aan. Deze regel zorgt ervoor dat we geen egoïstische monsters worden die alleen maar bezig zijn met het bevredigen van onze eigen behoeften. Het herkennen van de behoeften van anderen, hun gevoelens serieus nemen en openstaan voor de minderbedeelden – dit alles biedt een noodzakelijk tegenwicht voor het ongebreidelde narcisme van tegenwoordig. Dat schrijft John Amodeo in zijn boek Dancing with Fire.
Maar geven boven ontvangen stellen heeft ook verborgen nadelen. Dit zijn 5 redenen waarom ontvangen vaak moeilijker is dan geven:
1. Angst voor intimiteit
Ontvangen creëert een moment van connectie. Door geven belangrijker te maken dan krijgen hou je mensen makkelijk op een afstand en je hart gesloten.
Hoe banger je bent voor intimiteit, hoe meer je de neiging zal hebben een geschenk of compliment af te wijzen – inclusief het kostbare moment van verbondenheid.
2. Controle loslaten
Door te geven heb je controle over de situatie. Het is makkelijk om iets aardigs te zeggen of bloemen voor iemand te kopen, maar ben je ook in staat om je over te geven aan het fijne gevoel van iets krijgen? En is je vrijgevigheid altijd oprecht, of ben je vooral bezig een imago hoog te houden van een aardig en zorgzaam persoon?
Ontvangen maakt ons kwetsbaar. Maar door er meer voor open te staan worden we ook ontvankelijker voor de kleine, subtiele dingen die we elke dag krijgen, zoals een oprecht ‘dankjewel’ of een echte, warme glimlach.
3. Ben je het wel waard?
Iets krijgen is ongemakkelijk als je weet dat er iets tegenover moet staan. Als kind kreeg je misschien alleen een complimentje als je iets gepresteerd had, zoals een sportwedstrijd gewonnen of goede cijfers gehaald. Als je niet geaccepteerd werd voor wie je was maar alleen voor je prestaties en resultaten, dan voelt ‘zomaar’ iets krijgen heel eng.
Ouders die hun kinderen vooral gebruiken voor hun eigen behoeften, bijvoorbeeld om aan hun omgeving te laten zien watvoor fantastische ouders ze wel niet zijn, zorgen bij hun kinderen voor het gevoel dat lof gelijk staat aan gebruikt worden. Als kind werd je dan alleen geaccepteerd voor wat je deed, en niet voor wie je was.
4. Ontvangen is egoïstisch
Religie en cultuur hebben ons geleerd dat ontvangen egoïstisch is. Het leven gaat over lijden en niet over geluk. We kunnen onszelf beter wegcijferen, niet teveel ruimte innemen en vooral niet te breed lachen – anders vestigen we teveel de aandacht op onszelf. Het gevolg hiervan is dat we ons schamen om te ontvangen.
Aan de andere kant zien we tegenwoordig ook het uit de hand gelopen ‘ik heb er recht op’ – een narcistisch, opgeblazen gevoel van zelfbelangrijkheid en altijd maar meer willen. Recent onderzoek laat interessant genoeg zien dat rijkdom deze neiging vaak versterkt.
Maar tegenover dit hebberige narcisme staat een vorm van gezond narcisme gebaseerd op eigenwaarde en genieten van wat het leven te bieden heeft. Ontvangen met een gevoel van nederigheid en dankbaarheid hoort daar ook bij – als onderdeel van een ritme van geven en nemen dat ons in balans houdt.
5. Voor wat hoort wat
Een andere blokkade om niet te willen ontvangen is om niet bij iemand in het krijt te staan. We vragen ons wantrouwig af wat iemand van ons terug wil hebben. Door er bij voorbaat al vanuit te gaan dat complimenten of cadeaus een poging zijn om ons te manipuleren, verdedigen we ons automatisch tegen elk gevoel van schuld of wederkerigheid.
Maar als iedereen alleen maar zou willen geven, dan was er niemand meer om al dat moois te ontvangen. Als je in staat bent te ontvangen met zelfcompassie, dan gun je jezelf om te genieten van de mooie dingen van het leven. Oprecht en gracieus kunnen ontvangen is tegelijkertijd een cadeau aan de gever. Je laat zien dat hun geschenk verschil maakt – dat het je niet onberoerd laat.
Dankbaar kunnen ontvangen is de sleutel naar meer geluk
Geven en ontvangen zijn twee kanten van dezelfde medaille: intimiteit. Als geven en ontvangen allebei met liefde gebeurt, dan kan je eigenlijk gever en ontvanger al niet meer van elkaar onderscheiden. Beiden geven en ontvangen op hun eigen unieke manier.
De volgende keer dat iemand jou een compliment of cadeau geeft, of je liefdevol in je ogen kijkt, let dan eens op hoe je je daaronder voelt. Wat gebeurt er van binnen? Zijn je ademhaling en je buik ontspannen, of word je helemaal gespannen? Voel je schaamte, of kan je de verbondenheid toelaten?
Iedere succesvolle ondernemer heeft een ervaren business coach. Want je wilt niet alleen meer dan genoeg geld verdienen, maar ook een sterk lichaam en goede relaties met mensen die je positieve energie geven.